ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.ธีรเกียรติ์ เกิดเจริญ
รางวัลนักวิทยาศาสตร์รุ่นใหม่ สาขาควอนตัมฟิสิกส์ ประจำปี 2544
ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.ธีรเกียรติ์ เกิดเจริญ เกิดเมื่อ พ.ศ. 2511 เป็นบุตรของ นายนอง และนางทวีวรรณ เกิดเจริญ จบการศึกษาระดับมัธยมตอนต้นจากโรงเรียนเบญจมราชรังสฤษฎิ์ฉะเชิงเทรา และได้เข้าศึกษาต่อระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย ที่โรงเรียนเตรียมอุดมศึกษา จากนั้นได้รับคัดเลือกให้เป็นนิสิตในโครงการ พสวท. ที่คณะวิทยาศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย สำเร็จการศึกษาระดับปริญญาตรี สาขาวิชาเคมีในปี พ.ศ. 2533 จึงได้เข้าศึกษาต่อระดับปริญญาโทใน สาขาเคมีเชิงฟิสิกส์ ณ สถานที่เดิม โดยได้รับทุนการศึกษาจากกระทรวงต่างประเทศออสเตรีย หลังจากสำเร็จการศึกษาในปี พ.ศ. 2535 ก็ได้รับทุนจากรัฐบาลออสเตรีย เพื่อไปศึกษาต่อระดับปริญญาเอกสาขาเคมีเชิงฟิสิกส์และคอมพิวเตอร์ ที่มหาวิทยาลัยอินน์สบรูค ประเทศออสเตรีย เมื่อสำเร็จการศึกษาในปี พ.ศ. 2538 ได้เข้ารับราชการสังกัดภาควิชาฟิสิกส์ คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล จนถึงปัจจุบัน
ดร.ธีรเกียรติ์ เกิดเจริญ มีความเชี่ยวชาญพิเศษในสาขา Nanoscale Theory, Modeling and Simulation (บางครั้งถูกอ้างถึงในชื่อของ Computational Nanotechnology) ซึ่งสาขาดังกล่าวกำลังจะกลายเป็นสาขาวิจัยเชิงกลยุทธ์ ที่เป็นที่สนใจของหลาย ๆ ประเทศ เนื่องจากเทคโนโลยีทางด้านนี้มีบทบาทสำคัญยิ่ง ในการก่อกำเนิดของนาโนเทคโนโลยี งานวิจัยครอบคลุมตั้งแต่การพัฒนาระเบียบวิธีเชิงคำนวณ การสร้างโค้ดคอมพิวเตอร์ ไปจนถึงการประยุกต์ใช้งานเทคโนโลยีเชิงคำนวณเหล่านี้กับระบบที่นาโนเทคโนโลยีกำลังให้ความสนใจ งานประยุกต์ดังกล่าวนั้นได้แก่ จุดนาโนมิติศูนย์ (เช่น บัคกี้บอล) โครงสร้างนาโนหนึ่งมิติ (เช่น ท่อนาโนของคาร์บอน และโพลิเมอร์นำไฟฟ้า) อิเล็กทรอนิกส์เชิงโมเลกุล สสารสภาพควบแน่นแบบอ่อน และโมเดลของโปรตีน ระเบียบวิธีเชิงคำนวณอย่างหนึ่งที่ ดร.ธีรเกียรติ์ ได้คิดค้นและพัฒนาขึ้นเรียกว่า ระเบียบวิธีผสมกลศาสตร์ ควอนตัม / กลศาสตร์โมเลกุล หรือ QM / MM ทั้งนี้ได้พัฒนาเทคนิคนี้ ให้สามารถนำมาใช้กับระบบของสสารสภาพควบแน่นแบบอ่อน อย่างเช่นของเหลวและสารละลายได้เป็นครั้งแรก ซึ่งกลายมาเป็นต้นแบบของการใช้งานโดยกลุ่มวิจัยต่าง ๆ ในเวลาต่อมา เทคนิคนี้ได้พิสูจน์ให้เห็นว่ามีความแม่นยำสูงและได้รับการตอบรับให้เป็นแหล่งอ้างอิงที่เทียบเคียงได้ กับการทดลองโดยใช้รังสีเอ็กซ์และนิวตรอน ที่มีราคาแพงกว่ากันมาก ดร.ธีรเกียรติ์ ยังคงพัฒนาเทคนิคนี้ต่อมา ร่วมกับศาสตราจารย์เคอิจิ โมโรคูมา ทำให้ระเบียบวิธีนี้มีความถูกต้อง และเป็นมาตรฐานมากขึ้นภายใต้ชื่อ ONIOM-XSOL เพื่อที่จะสามารถประยุกต์ใช้กับระบบที่ยุ่งยากกว่าเดิม และเป็นที่สนใจในทางชีววิทยา
ผลจากความสำเร็จในงานวิจัยที่ทำนั้นทำให้ ดร.ธีรเกียรติ์ ได้รับคัดเลือกให้เป็นนักวิจัยระดับหลังปริญญาเอก ณ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีแห่งมิวนิค ประเทศสหพันธ์สาธารณรัฐเยอรมัน โดยการสนับสนุนจากสภาวิจัยเยอรมัน ให้ไปปฏิบัติงานที่มหาวิทยาลัยดังกล่าวเป็นเวลา 1 ปี ระหว่างปี พ.ศ. 2542-2543 ในหัวข้อ "การพัฒนาระเบียบวิธี QM / MM เพื่อใช้ศึกษาระบบที่จัดเรียงตัวเองได้ (Self-Organized and Self-Assembly Nanostructures)" โดยขณะนี้เยอรมันและประเทศยุโรปอื่น ๆ กำลังให้ความสนใจเป็นอย่างสูง กับนาโนเทคโนโลยีของระบบที่จัดตัวเองได้นี้ หลังจากกลับมาจากประเทศเยอรมันแล้ว ดร. ธีรเกียรติ์ ก็ได้รับคัดเลือกให้เป็น Cherry L. Emerson Visiting Fellow 2000 / 2001 ณ Emory University ประเทศสหรัฐอเมริกา โดยได้ไปปฏิบัติงานเป็นเวลา 2 เดือน ในหัวข้อการพัฒนาระเบียบวิธี OMIOM-XSOL เพื่อศึกษาระบบสสารควบแน่นแบบอ่อน และงานประยุกต์ไปสู่โปรตีน และในปีนี้ก็ได้รับเชิญให้เป็นนักวิทยาศาสตร์เยี่ยมเยียน ณ University of Leipzig ประเทศสหพันธ์สาธารณรัฐเยอรมัน เพื่อศึกษาความร่วมมือในการวิจัยเรื่องท่อนาโนของคาร์บอน
งานวิจัยในปัจจุบันที่เกี่ยวข้องกับวิทยาศาสตร์นาโนมีลักษณะเป็นกลุ่มวิจัย ซึ่งมีการบูรณาการความเชี่ยวชาญจากนักวิจัยท่านอื่น ๆ ได้แก่ ผศ. ดร.ธนากร โอสถจันทร์ ดร.เติมศักดิ์ ศรีคิรินทร์ และ ดร.อุดม รอบคอบ ทำให้มีการทำวิจัยครบทุกด้านตั้งแต่ ทฤษฎี การออกแบบ ซิมูเลชัน ไปจนถึงการทดลองและวิศวกรรม งานวิจัยได้รับการสนับสนุนจากสำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย (สกว.)
ที่มาข้อมูล : รางวัลนักวิทยาศาสตร์ดีเด่นประจำปี ๒๕๔๔ : รองศาสตราจารย์ ดร.เกตุ กรุดพันธ์. [กรุงเทพฯ] : มูลนิธิส่งเสริมวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีในพระบรมราชูปถัมภ์, 2544. ISBN 974-8196-96-8
ที่มาภาพ : หน่วยจดหมายเหตุและพิพิธภัณฑ์ คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล
