อาจารย์สตางค์ในความทรงจำ
รวมข้อเขียนไว้อาลัยถึง “อาจารย์สตางค์”
ศาสตราจารย์ นพ.ชัชวาล โอสถานนท์ |
“... อาจารย์สตางค์ฯ เป็นผู้ได้ทำประโยชน์ให้แก่มหาวิทยาลัยแพทยศาสตร์ และมหาวิทยาลัยมหิดล เป็นอย่างมาก ตลอดจนให้แก่การศึกษาระดับอุดมศึกษาเป็นส่วนรวมเป็นอย่างมากอีกเช่นเดียวกัน เป็นคนที่มองเห็นการณ์ไกลจึงได้เสนอให้มหาวิทยาลัยจัดตั้งโรงเรียนเตรียมวิทยาศาสตร์การแพทย์ขึ้นในปีการศึกษา 2502-2503 เพื่อให้การศึกษาแก่นักศึกษาเตรียมต่าง ๆ ของเราเอง ในปีต่อจึงเป็นคณะวิทยาศาสตร์การแพทย์ และได้บริหารงานร่วมกับอาจารย์อื่น ๆ ในคณะเป็นอย่างดียิ่ง จนมาเป็นคณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดลในปัจจุบัน คัดจาก : อนุสรณ์ในงานพระราชทานเพลิงศพ ศาสตราจารย์ ดร.สตางค์ มงคลสุข ป.ช., ป.ม., ท.จ. (2514). กรุงเทพฯ : อักษรเจริญทัศน์. |
ศาสตราจารย์ สัญญา ธรรมศักดิ์ |
“... ท่านอาจารย์สตางค์ มงคลสุข เป็นผู้ที่ควรแก่การยกย่องในฐานแห่งผู้ทรงวิทยาคุณ และเป็นผู้ขวนขวายในหน้าที่ราชการอย่างหาได้ยาก ผลงานของท่านปรากฏออกมาชัดแจ้งในการสร้างสรรค์ และลงหลักปักรากฐานคณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล และต่อมาก็ในงานของมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ ท่านกำลังทำงานให้แก่ชาติ ให้แก่อนุชนอย่างเข้มแข็งสุดกำลังและได้ผลโดยแท้ ไม่น่าจะด่วนล่วงลับไปเลย ...” คัดจาก : อนุสรณ์ในงานพระราชทานเพลิงศพ ศาสตราจารย์ ดร.สตางค์ มงคลสุข ป.ช., ป.ม., ท.จ. (2514). |
ศาสตราจารย์ ดร.บัวเรศ คำทอง |
“ในทัศนะของข้าพเจ้ารู้สึกว่าถ้าคนที่ไม่รู้จักสตางค์อย่างจริงจังมาก่อน อาจเห็นว่าสตางค์นั้นเป็นคนตรงไปตรงมาจนเกินไป จนทำให้ทุกคนรู้สึกว่าสตางค์นั้นพูดไม่อ้อมค้อมแต่เต็มไปด้วยความจริงใจ แต่เนื่องจากข้าพเจ้าใกล้ชิดสตางค์มาตลอด รวมทั้งครูบาอาจารย์เก่าของสตางค์ทุกคนต่างก็เห็นพ้องกันว่าสตางค์นั้นเป็นคนดี ตั้งใจดี ไม่เคยผูกพยาบาทผู้ใด ช่วยเหลือคนไม่เลือกว่ามิตรหรือศัตรู และที่เด่นชัดที่สุดก็คือความกตัญญูกตเวทีเป็นคุณสมบัติอันเลิศของสตางค์ หาผู้ที่เสมอเหมือนได้ยาก ดังนั้นการสูญเสียสตางค์ สำหรับข้าพเจ้ารู้สึกว่าเหมือนสูญเสียเพชรน้ำหนึ่งอย่างน่าใจหาย” คัดจาก : อนุสรณ์ในงานพระราชทานเพลิงศพ ศาสตราจารย์ ดร.สตางค์ มงคลสุข ป.ช., ป.ม., ท.จ. (2514). |
ศาสตราจารย์ ดร.แถบ นีลนิธิ
|
“... สิ่งหนึ่งที่ข้าพเจ้าอดชม ดร.สตางค์ ไม่ได้ก็คือความบากบั่นที่จะทำประโยชน์ให้แก่การศึกษาและวิจัยทางเคมีโดยทางลัดและรวดเร็วซึ่งเป็นนิสัยเดิมของ ดร.สตางค์ อยู่แล้วที่ต้องการดำเนินชีวิตให้ก้าวหน้าโดยทางลัดและรวดเร็ว และก็ได้รับความสำเร็จด้วยดีตลอดมา การขอความช่วยเหลือเพื่อประโยชน์และความเจริญในกิจการที่ ดร.สตางค์ กำลังทำอยู่ ไม่ว่าจะเป็นความช่วยเหลือจากเพื่อนชาวไทย ชาวต่างประเทศ จากองค์การภายในหรือนอกประเทศ ดร.สตางค์ ทำได้ดีและได้รับความสำเร็จมาแล้วหลายอย่าง อันยังผลให้ได้รับการแต่งตั้งเป็นอธิการบดีของมหาวิทยาลัยใหม่ที่สุดในประเทศไทย คือมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ ซึ่งเป็นมหาวิทยาลัยที่ข้าพเจ้าได้ทราบว่า ดร.สตางค์ มีความเกี่ยวข้องอย่างใกล้ชิด เริ่มจากการได้มาซึ่งที่ดินที่ตั้งมหาวิทยาลัยอยู่ในขณะนี้ จนกระทั่งการจัดตั้งคณะและแผนกวิชาต่าง ๆ ในมหาวิทยาลัยนี้ และกำลังจะเดินไปต่างประเทศเพื่อเจรจาเกี่ยวกับการรับความช่วยเหลือจากต่างประเทศ เพื่อมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ แต่น่าเสียดาย และน่าอนาถใจที่มัจจุราชได้มาคร่าชีวิตไปเสียก่อนที่จะได้ไปทำประโยชน์อันใหญ่ยิ่งแก่มหาวิทยาลัยนี้ เหตุใดหนอคนดี ๆ ที่กำลังจะทำประโยชน์อันใหญ่หลวงให้แก่ประเทศชาติ จึงต้องมาจบชีวิตอย่างกระทันหัน คำตอบนั้นก็คือความไม่เที่ยงแห่งชีวิตของมนุษย์ สิ่งที่เที่ยงตรงแน่นอนและทุกคนหลีกไม่ได้ก็คือความตาย สิ่งที่น่าเสียดายก็คือ ทำไมไม่ตายเมื่อได้ปฏิบัติงานที่เป็นประโยชน์ใหญ่ยิ่งสำเร็จแล้ว นักวิทยาศาสตร์ที่มีความสามารถยิ่งอย่าง ดร.สตางค์ เองก็คงจะตอบปัญหาข้อนี้ไม่ได้ นอกจากจะอาศัยทางศาสนาอธิบายว่าเป็นกรรมของ ดร.สตางค์ นั่นเอง คัดจาก : มหาวิทยาลัย สงขลานครินทร์ 6 กรกฎาคม 2514. (2514). กรุงเทพฯ : กรุงสยามการพิมพ์. |
ศาสตราจารย์ ดร.คลุ้ม วัชโรบล |
“... ศาสตราจารย์ ดร.สตางค์ มงคลสุข เป็นผู้ที่พูดตรงไปตรงมา ไม่อ้อมค้อมให้เสียเวลา ดีก็บอกว่าดี ไม่ดีก็บอกว่าไม่ดี ไม่เกรงใจใครในเรื่องงานที่เป็นประโยชน์แก่ส่วนรวมและแก่ประเทศชาติ ความซื่อและตรงไปตรงมาอย่างนี้แหละเป็นที่สพอารมณ์และเจตนาของบรรดาชาวต่างประเทศที่ได้คบสมาคมกับ ดร.สตางค์ อาทิ ผู้แทนของ Ford Foundation และ Rockefeller Foundation จนถึงกับทุ่มเทเงินทองอย่างมหาศาลมาช่วยการศึกษาทางวิทยาศาสตร์การแพทย์ของมหาวิทยาลัยแพทยศาสตร์ และต่อมาเป็นมหาวิทยาลัยมหิดลในปัจจุบัน คัดจาก : มหาวิทยาลัย สงขลานครินทร์ 6 กรกฎาคม 2514. (2514). กรุงเทพฯ : กรุงสยามการพิมพ์. |
หม่อมเจ้าจักรพันธ์เพ็ญศิริ จักพันธุ์
|
“...การสูญเสีย ศาสตราจารย์ ดร.สตางค์ มงคลสุข นับเป็นการสูญเสียครั้งยิ่งใหญ่ของวงการศึกษาของประเทศไทย การที่ท่านต้องถึงแก่กรรมลงอย่างรวดเร็วเช่นนี้เป็นที่น่าเสียใจและเสียดายอย่างยิ่ง ศาสตราจารย์ ดร.สตางค์ เป็นผู้ที่มีความรู้ความสามารถยากที่จะหาผู้ใดเสมอเหมือน ท่านได้ทำประโยชน์ไว้ให้แก่วงการศึกษาของชาตินานัปการ เราทุกคนเชื่อมั่นว่าท่านได้ใช้ความรู้ความสามารถของท่านสร้างความเจริญรุ่งเรืองด้านอุดมศึกษาให้แก่บ้านเมืองขณะที่ท่านยังมีชีวิตอยู่ อันเป็นการเสริมรากฐานให้ผู้ร่วมงานรุ่นหลังได้ช่วยกันเสริมสร้างต่อไปโดยสะดวก...” คัดจาก : มหาวิทยาลัย สงขลานครินทร์ 6 กรกฎาคม 2514. (2514). กรุงเทพฯ : กรุงสยามการพิมพ์. |
ศาสตราจารย์ นพ.พรชัย มาตังคสมบัติ |
“... การสูญเสียบุคคลผู้มีความสำคัญและเป็นกำลังสำคัญต่องานของชาติบ้านเมืองในด้านใดด้านหนึ่ง ในเวลาที่ไม่สมควร ย่อมเป็นสิ่งที่กระทบกระเทือนต่อจิตใจของบุคคลทั่วไปไม่มากก็น้อย การสูญเสียอาจารย์สตางค์ หรือ "ป๋า" ของพวกเรา ซึ่งเป็นผู้ก่อกำเนิดคณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล เป็นผู้ริเริ่มและร่วมจัดตั้งคณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ มหาวิทยาลัยขอนแก่น และเป็นผู้ดำเนินการจัดตั้งมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ ตั้งแต่ไม่มีอิฐสักก้อน จึงเป็นการกระทบกระเทือนต่อบุคคลทั่วไป ผู้ที่อยู่ในวงการมหาวิทยาลัยตลอดจนนักศึกษา ย่อมจะเศร้าสลดมากกว่าบุคคลทั่วไป สำหรับพวกเราซึ่งนับได้ว่าเป็นนักศึกษารุ่นแรกของสถาบัน หลังที่อาจารย์ริเริ่มและดำเนินการมาตลอดคือ คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล แล้ว การสูญเสียครั้งนี้ถือเป็นการสูญเสียทั้งอาจารย์ที่เราบูชาเพราะให้ความรู้พื้นฐานทางวิชาการ ทั้งผู้บังคับบัญชาที่เราเคารพเพราะมีความเข้มแข็งและสามารถในการดำเนินงานเพอการศึกษาของชาติ และทั้งผู้ที่พวกเรารัดนับถืออย่างญาติผู้ใหญ่ เพราะอาจารย์มีความเมตตากรุณาต่อพวกเรา ปฏิบัติต่อพวกเราเหมือนลูกหลานตลอดเวลากว่า 13 ปี ที่เราเริ่มเป็นลูกศิษย์ของอาจารย์มา คัดจาก : อนุสรณ์ในงานพระราชทานเพลิงศพ ศาสตราจารย์ ดร.สตางค์ มงคลสุข ป.ช., ป.ม., ท.จ. (2514). |
Prof. Dr. James S. Dinning |
I consider my eight years of association with Stang the most rewarding years of my life, both personally and professionally. Stang was a close friend, a person to whom I could go for advice and guidance. คัดจาก : อนุสรณ์ในงานพระราชทานเพลิงศพ ศาสตราจารย์ ดร.สตางค์ มงคลสุข ป.ช., ป.ม., ท.จ. (2514). |
เสียงการให้สัมภาษณ์ “อาจารย์สตางค์ ในความทรงจำ”
บทสัมภาษณ์ทั้งหมดนี้เป็นการแสดงความรู้สึกของบรรดาผู้ที่มีโอกาสได้ใกล้ชิด “อาจารย์สตางค์” โดยท่านเหล่านี้ได้ให้เกียรติเล่าถึงท่านในแง่มุมต่าง ๆ ซึ่งทางคณะผู้จัดทำได้ติดต่อขอสัมภาษณ์บุคคลดังกล่าว เพื่อบันทึกไว้เป็นประวัติศาสตร์ให้อนุชนรุ่นหลังได้รู้จักท่านอาจารย์ในบางเรื่องที่แทบจะไม่มีใครเคยรู้และเพื่อรำลึกถึงคุณงามความดีของท่านสืบต่อไป
ท่านผู้มีเกียรติที่ให้ความกรุณาในการสัมภาษณ์ประกอบไปด้วยผู้ที่เกี่ยวข้องกับ “อาจารย์สตางค์” ในสถานะต่าง ๆ กันไป ไม่ว่าจะเป็นคนในครอบครัว ผู้ร่วมงาน ผู้ใต้บังคับบัญชา และลูกศิษย์ในปัจจุบันหลายต่อหลายท่านเหล่านี้ ได้กลายเป็นบุคคลสำคัญในวงการต่าง ๆ หรือดำรงตำแหน่งที่สำคัญ ๆ ของประเทศ ซึ่งล้วนแต่มี “อาจารย์สตางค์” เป็นผู้อยู่เบื้องหลังความสำเร็จแทบทั้งสิ้น
ศาสตราจารย์ ดร. นพ.พรชัย มาตังคสมบัติ อธิการบดีมหาวิทยาลัยมหิดล (พ.ศ. 2542-2550) ลูกศิษย์อาจารย์สตางค์ รุ่นแรก [ บทสัมภาษณ์ที่ 1 ] [ บทสัมภาษณ์ที่ 2 ] |
|
ศาสตราจารย์ นาวาตรีกำจร มนุญปิจุ ราชบัณฑิตสาขาเคมี ผู้ใต้บังคับบัญชา ทำงานกับท่านอาจารย์สตางค์มาตั้งแต่แรกเริ่มการก่อตั้งคณะฯ คณบดีคณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล พ.ศ. 2514-2518 [ คลิกฟังเสียงสัมภาษณ์ ] |
|
อาจารย์วิภาวรรณ
มนุญปิจุ ผู้ร่วมก่อตั้งห้องสมุดสตางค์ มงคลสุข โดยการชักชวนของท่านอาจารย์สตางค์ [ บทสัมภาษณ์ที่ 1 ] [ บทสัมภาษณ์ที่ 2 ] [ บทสัมภาษณ์ที่ 3 ] |
|
ศาสตราจารย์
ดร.สถิตย์ สิริสิงห คณบดีคณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล พ.ศ. 2518 [ คลิกฟังเสียงสัมภาษณ์ ] |
|
ศาสตราจารย์
ดร.ยอดหทัย เทพธรานนท์ ประธานมูลนิธิบัณฑิตยสภาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งประเทศไทย (บวท.) ศิษย์เอกคนหนึ่งของท่านอาจารย์สตางค์ [ คลิกฟังเสียงสัมภาษณ์ ] |
|
ศาสตราจารย์
ดร.วิสุทธิ์ ใบไม้ นักชีววิทยาและอาจารย์ประจำภาควิชาชีววิทยา หัวหน้าโครงการ Biodiversity Research and Training Program (BRT) สวทช. ลูกศิษย์ของอาจารย์สตางค์ [ คลิกฟังเสียงสัมภาษณ์ ] |
|
ศาสตราจารย์
ดร.ยงยุทธ ยุทธวงศ์ ที่ปรึกษาและนักวิจัยอาวุโส สำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ (สวทช.) ลูกศิษย์ของอาจารย์สตางค์ [ คลิกฟังเสียงสัมภาษณ์ ] |
|
ศาสตราจารย์
ดร.ประเสริฐ โศภน คณบดีคณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล (พ.ศ. 2546-2547) ลูกศิษย์ของอาจารย์สตางค์ [ คลิกฟังเสียงสัมภาษณ์ ] |
|
รองศาสตราจารย์
ดร.ภิญโญ พานิชพันธ์ ผู้อำนวยการสถาบันนวัตกรรมและพัฒนากระบวนการเรียนรู้ มหาวิทยาลัยมหิดล (พ.ศ. 2545-2553) ศิษย์คนหนึ่งของท่านอาจารย์สตางค์ [ คลิกฟังเสียงสัมภาษณ์ ] |
|
ศาสตราจารย์
ดร.ศกรณ์ มงคลสุข คณบดีคนปัจจุบันของคณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล บุตรชายคนเดียวของท่านอาจารย์สตางค์ [ คลิกฟังเสียงสัมภาษณ์ ] |
|
ศาสตราจารย์
ดร.อมเรศ ภูมิรัตน คณบดีคณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล (พ.ศ. 2542-2546, 2547-2550) หลานชายของท่านอาจารย์สตางค์ [ คลิกฟังเสียงสัมภาษณ์ ] |
|
พลโท ประวิชช์
ตันประเสริฐ เจ้ากรมแพทย์ทหารบก (พ.ศ.2544-2546) นักศึกษาเตรียมแพทย์เชียงใหม่รุ่นแรก ลูกศิษย์คนหนึ่งของท่านอาจารย์สตางค์ [ คลิกฟังเสียงสัมภาษณ์ ] |
|
รองศาสตราจารย์
ดร.ช่อฟ้า ทองไทย อาจารย์ประจำภาควิชาเทคโนโลยีชีวภาพ ลูกศิษย์ของท่านอาจารย์สตางค์ นักศึกษาปริญญาเอกรุ่นแรกของคณะวิทยาศาสตร์ [ คลิกฟังเสียงสัมภาษณ์ ] |
|
ดร.อุดม จันทรารักษ์ศรี อดีตผู้อำนวยการโครงการผลิตอาจารย์แพทย์ Ph.D.-M.D. มหาวิทยาลัยมหิดล ลูกศิษย์สาขาเคมีคนหนึ่งของท่านอาจารย์สตางค์ [ คลิกฟังเสียงสัมภาษณ์ ] |
|
ผู้ช่วยศาสตราจารย์
ดร.ไพโรจน์ เปรมปรีดิ์ อดีตคณบดีคณะวิทยาศาสตร์ (พ.ศ. 2519-2534) ลูกศิษย์คนหนึ่งของท่านอาจารย์สตางค์ [ คลิกฟังเสียงสัมภาษณ์ ] |
|
คุณเครือวัลย์
สมณะ เลขานุการของ อ.สตางค์ อดีตประธานกรรมการสำนักงานส่งเสริมอุตสาหกรรมซอฟท์แวร์แห่งชาติ (SIPA) [ คลิกฟังเสียงสัมภาษณ์ ] |
|
Prof.
Gordon B. Bailey, Ph.D. เจ้าหน้าที่จากมูลนิธิ Rockefeller อาจารย์ประจำภาควิชาชีวเคมี คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล พ.ศ. 2505-2516 [ คลิกฟังเสียงสัมภาษณ์ ] |
|
ศาสตราจารย์
ดร.เรือน สมณะ คณบดีคณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาสารคาม อดีตอาจารย์ภาควิชากายวิภาคศาสตร์ ศิษย์คนหนึ่งของท่านอาจารย์สตางค์ [ คลิกฟังเสียงสัมภาษณ์ ] |
|
คุณบุญช่วย
มาลัยวรรณ พนักงานทดลอง 1 ภาควิชาเคมี เจ้าหน้าที่อาวุโสของคณะวิทยาศาสตร์ [ คลิกฟังเสียงสัมภาษณ์ ] |